De CTRG is een onafhankelijk en onpartijdig toezichtsorgaan met als opdracht:

- onafhankelijk toezicht houden op alle Belgische gevangenissen, op de manier waarop gedetineerden bejegend worden en op de naleving van de hen betreffende voorschriften;
- advies verlenen over het gevangeniswezen en de uitvoering van vrijheidsstraffen en vrijheidsbenemende maatregelen aan de Kamer van volksvertegenwoordigers, de minister van Justitie en de minister bevoegd voor penitentiaire gezondheidszorg;
- Commissies van toezicht oprichten en de werking ervan ondersteunen, coördineren en controleren;
- een jaarlijks werkingsverslag opstellen voor het Parlement, de minister van Justitie en de minister bevoegd voor penitentiaire gezondheidszorg.